Mallorca

Een aantal jaren geleden liet Robert, een Britse grotduiker op Mallorca,
zijn foto’s zien van een aantal onderwater grotten op het eiland.
Hij is absoluut een uitstekende fotograaf maar wat ook meteen opviel
waren de prachtige witte zandvlaktes met golfpatronen en de spierwitte concreties.

Een aantal jaren geleden liet Robert, een Britse grotduiker op Mallorca, zijn foto’s zien van een aantal onderwater grotten op het eiland. Hij is absoluut een uitstekende fotograaf maar wat ook meteen opviel waren de prachtige witte zandvlaktes met golfpatronen en de spierwitte concreties. Het hadden wel foto’s van een Mexicaanse grot kunnen zijn. Die beelden had ik nog steeds in mijn hoofd toen ik in Spanje sprak met Carmen Portilla. Zij is de eerste duiker geweest die in de tweede sifon van de Pozo Azul heeft gedoken. Zij was het ook die me de contactgegevens gaf van Xisco. De aangewezen persoon als het om grotduiken gaat op Mallorca. In 2009 schreef ik hem een eerste email en nu, drie jaar later kan ik zeggen, Mallorca heeft grotten die zelfs mooier zijn dan de grotten op Yucatan.





Je vraagt je misschien af waarom het dan zolang geduurd heeft voordat ik gegaan ben. Dat heeft deels te maken met het feit dat ik de Spaanse taal niet voldoende beheers om vanuit Nederland een grotduikuitrusting te huren op Mallorca. Steeds weer kreeg ik de verkeerde materialen aangeboden. Later hoorden we dat die mogelijkheid er simpelweg ook niet is. Samen met mijn duikbuddy Peter besluiten we om met de auto te gaan zodat we onze eigen duikuitrusting mee kunnen nemen. Dat betekent twee dagen rijden naar Barcelona en een nacht op de ferry voordat we op Palma zijn. En weer terug natuurlijk. Om 5 dagen te duiken ben je 4 dagen onderweg. Dit jaar konden Peter en ik voor het eerst onze vakantiedagen samen laten vallen in de bouwvak om dit te kunnen doen.



Dinsdag 31-07
Zodoende vertrokken we op zondag 29 augustus uit Nederland om dinsdagochtend om 7.00 uur op Palma van de boot af te rijden. Een dik uur later stonden we voor ons appartement in Portocolom. Met zelfs een wasmachine aanwezig waarvan we lacherig tegen de eigenaar hadden gezegd dat we die niet nodig zouden hebben, we hadden vakantie! Dat we er nog diezelfde avond dankbaar gebruik van zouden maken hadden we toen niet kunnen bedenken.



Portocolom is een havenstadje aan een schitterende baai waar veel restaurantjes en barretjes zijn. Een heerlijke bedrijvigheid in combinatie met de geur van knoflook en gebakken ui. We hebben alle spullen uitgepakt en het duikmateriaal in orde gebracht voor de duik van die middag.



Om 15.15 uur zitten we op het pleintje bij de kerk, op het terras van de bar waar we afgesproken hebben met Xisco. We zaten er net toen Gian naar buiten kwam met de vraag “you are the cave divers”? Gian bleek een Italiaan te zijn die in Londen woont maar vaak op Mallorca op vakantie is om te grotduiken. Hij spreekt vloeiend Engels en dat is prettig omdat wij nagenoeg geen Spaans spreken. Even later komen ook Xisco en Bernat, Xisco spreekt alleen Spaans maar Bernat blijkt ook goed Engels te spreken. We krijgen uitleg over de grot Cova des Coll, die op een afgesloten terrein ligt. De eigenaar heeft ons toestemming gegeven om daar te duiken. Xisco is “the King” onder de grotduikers op Mallorca en hem kan bijna niets geweigerd worden, ook geen toegang tot een grot op privé terrein. Na de duik kwam de eigenaar nog even een handje schudden en wij hebben hem bedankt voor de gelegenheid om hier te duiken. We hadden onze manifolds keurig opgetuigd maar voor deze grot en ook voor de andere grotten, was side-mounted beter geweest. Het is een grot waarvan de ingang in een soort kuil begint en hiervoor moesten we eerst via een ladder langs een wespennest naar beneden. Ik ben gestoken in mijn pink, Peter op zijn oor en Gian in zijn nek. Bij de ingang van de grot begint het water nog niet maar moeten we speleo achtig naar beneden waar op sommige stukken houten platen zijn gelegd om materiaal over te transporteren. We zijn eerst gaan kijken met onze helmen met lampjes of we dit kunnen en willen doen met een manifold. We besluiten al snel om het te doen ondanks het lastige transport en eventuele beschadigingen aan ons materiaal. Iets kan het wel hebben… Eerst wilden we een spoeltje leggen tot aan de vaste lijn maar die bleek al om het hoekje te beginnen dus dat was niet nodig. Ik ging voorop en Peter volgde ongeveer 30 meter tot aan een droge ruimte waar we zouden wachten op de anderen. Dat bleek alleen Xisco te zijn, Gian en Bernat bleven wachten en kwamen later. Althans alleen Bernat omdat Gian eerder was omgedraaid. De grot was bijzonder mooi en zoals de topo aangeeft is het systeem een enorm labyrinth, de watertemperatuur is 20 graden en er is op veel plaatsen een halocline laag. Het water is helder maar er komt wel veel percolatie van het plafond.





We zijn er een heel eind in geweest en op sommige stukken heeft Xisco de oude lijn opgeruimd. Onderweg heeft hij ons van alles aangewezen, garnaaltjes, sponzen, kristallen, bijzondere rotsen en een gat naar boven waar je het daglicht kunt zien. Hoe onze duikspullen en wijzelf eruit zagen is met geen pen te beschrijven maar we hebben enorm genoten. Een goed maar pittig begin. We waren om 22.00 uur nog net op tijd om een visje te eten in het restaurant.



Woensdag 01-08
De volgende ochtend zijn we vroeg opgestaan om alle duikspullen uit te spoelen. De klontjes modder overal tussenuit gepeuterd. Daarna hebben we alles omgebouwd om side-mounted te duiken. We hadden met Bernat en Gian afgesproken rond 11.00 uur op een bepaalde kruising te zijn om te duiken in de Cova Genovesa. De grot was vlakbij en het transport tot de waterkant relatief gemakkelijk. Zeker als je slechts twee enkele flessen hebt. Voor het laatste stuk hadden we wel onze helm met verlichting nodig. We hebben eerst alles naar beneden gebracht en daarna omgekleed bij de auto. Bernat ging voorop door de restrictie, daarna volgde Peter, toen ik en Gian als laatste. Door de halocline was het zicht slecht en zwom Bernat naar links en Peter naar rechts. Ondertussen was Gian bezig de lijn beter te verankeren. Peter kwam even later weer terug en volgde Bernat. Gian bleef knutselen met de lijn en zodoende ging ik verder achter Bernat en Peter aan. De grot was op sommige plaatsen behoorlijk ruim en werkelijk overal prachtig gedecoreerd met witte stalactieten en stalagmieten. Wij kwamen dan ook wild enthousiast boven.





Donderdag 02-08
De derde duikdag zijn we naar de allermooiste grot geweest. De Cova de sa Gleda. Weer met twee Alu’s side-mounted en Gian als gids. Eerst hebben we een toer gemaakt door de passage de Judas, een restrictie waar Gian al eerder die week een jumpline in had geplaatst. Gian had ook al eerder twee flessen gestaged in de grot voor een lange duik de volgende dag. Met rebreather en twee scooters. We zijn de passage de Judas doorgezwommen om in een zaal uit te komen met een enorme stalagmiet ( stalagdick volgens Gian ).





Gian is een markant figuur met een grap en een story. Zoals de bewegende steen onder de poort die het pad naar de grot afsluit. Het viel hem op dat de grote steen steeds een beetje verplaatste dus hij dacht dat er misschien iemand onder de poort doorkroop om zo stiekem te kunnen gaan duiken. Gian besloot om de steen vast te leggen met cement. Toen bedacht hij dat er misschien “iets” leefde onder de steen wat twee keer per jaar naar boven kwam om te eten. En nu doodgehongerd is vanwege het cement. Ook komen er mensen op onze parkeerplaats die vragen waar het strand is. Gian wijst hun de weg met de mededeling dat het strand alleen voor homo’s. Natuurlijk wel met een big smile maar ze weten niet of ze hem moeten geloven…..





De grot is te mooi voor woorden. Na bezichtiging van de 4 meter hoge stalagmiet zijn we gedraaid en hebben nog twee kleinere lussen gedaan in het gebied van de cinq cent. Voor deze duik moesten we ons aanmelden via een website. Ze willen weten wie er het systeem ingaat en in welk gedeelte gedoken wordt. Dit is te begrijpen want deze grot is vele malen mooier dan veel grotten in Mexico.

Vrijdag 03-08
De vierde dag mochten we mee naar de “geheime” grot. Deze was pas een half jaar geleden ontdekt en verbind twee systemen met elkaar. We mogen mee maar mondje dicht. Xisco ging achter in de grot topograferen en Bernat wilde “antipodes” vangen. Het topograferen is gelukt maar de beestjes waren minuscuul klein, behalve eentje die was bijna een centimeter. Ze zijn gevangen in langwerpige cilinders met salami als aas. Plat op de bodem. Na de duik zijn de antipodes bewaard in formaldehyde om ze te conserveren voor onderzoek. De ingang van de grot was klein. Daarom gingen we in twee groepjes van twee naar binnen.





Xisco en Peter zouden eerst naar beneden gaan. In het slechte zicht kon Peter de doorgaande lijn niet vinden en zodoende kwamen ze beide terug. Peter brak de duik af en Xisco ging naar beneden waar hij op ons zou wachten. Bernat en ik gingen naar beneden. We doken ongeveer 100 meter tot aan een restrictie van 80 meter lang. Aan het eind werd de restrictie erg plat en ik kon er niet door met drie stages. Bernat en ik zijn toen omgedraaid en Xisco ging door om te topograferen. De duik was heel speciaal.





Daarna zijn we een hapje gaan eten in een restaurant. Er was de mogelijkheid om nog een tweede duik te maken in een mooie zeegrot in de buurt. Cova des Drac. Een makkelijke toegang en zonder zand. Zodoende konden we ons materiaal van het zand van de eerste duik ontdoen en dat scheelt enorm veel tijd met spoelen ’s avonds.
De grot was een plaatje, met een gang met zwart gesteente in het begin en witte steen verder naar binnen. Rond 20.30 uur stonden we weer op het pleintje waar we die ochtend om 9.00 uur waren vertrokken. Gelukkig hadden we gisteren voor twee dagen pasta gemaakt dus die hoefden we allen maar warm te maken. De flessen konden we meegeven aan Bernat en hij zou ze gevuld meebrengen de volgende dag naar de Cova de sa Gleda.



Zaterdag 04-08
Hier troffen we ook Gian weer met een “welcome to my cave” kreet vanuit het water. Hij was bezig om materiaal uit de grot te halen na zijn lange duik van gisteren. Bernat nam ons mee voor een 105 minuten durende duik die voor mij de allermooiste Mexico achtig type grot was ooit. Zalen met enorme afmetingen gevuld met water van 20 graden en hier en daar een halocline.





Er zijn veel passages die onderling wat afzettingen betreft van elkaar verschillen, het is een immens groot onderwater labyrinth. Ongeveer 800 meter ver zijn we geweest terwijl er in totaal 12 kilometer lijn in de grot ligt. Er liepen zelfs meerdere lijn door de hoofdgang. Hier zou je met 25 meter lijn op een spoeltje niet genoeg hebben om een lost line drill succesvol uit te kunnen voeren. Je zou minstens tien spoeltjes nodig hebben. Deze grot is om meerdere redenen niet geschikt voor opleidingen. Vanwege de tere concreties, kristallen hangbollen, fragiele veren aan het plafond en de kwetsbare structuur van alles. Adembenemend mooi tot in de kleinste details.





Toen we aan de oppervlakte kwamen waren we sprakeloos maar we wisten Bernat toch te overtuigen dat dit een geweldige duik was en we hebben hem enorm bedankt. Na deze duik zijn we zeer voldaan in de pizzeria beland en lagen we om 22.30 uur te snurken in bed.

Nu zit ik hier, op de ferry naar Barcelona met een pen en een schriftje. Een hoofd vol herinneringen die ik ga proberen met jullie te delen.
Ze zeggen dat Mallorca in het noorden erg mooi is en dat daar ook droge grotten zijn. En dat er voor toeristen leuke plekjes zijn om te bezoeken.
Wij hebben ze niet gezien.